RECYCLE PAPER MACHE

Op interview met ... Vincent Vernyns

Vincent Vernyns maakt papier-maché kunst zonder poeha. Waar de één van de kunstacademie afkomt en existentiële vragen verpakt in olieverf of marmer, is Vincent in het dagelijks leven tandarts en wil hij bovenal de verbeelding laten spreken en stilletjes aan boetseren zonder daar teveel bij na te denken. Meer is er ook niet nodig om iets moois te maken. Limburg Cultuurt ging met hem op gesprek.

​
 

Hoe ben je ooit begonnen met Recycle Paper Mache?

“Als kind heb ik nooit echt iets met papier-maché gedaan. Op het middelbaar heb ik getwijfeld over kunst, maar mijn ouders zagen dat niet zo zitten dus koos ik uiteindelijk voor wat anders. De creativiteit bleef toch kriebelen en ik bleef zoeken naar iets. Uiteindelijk werd dat zo’n drie jaar geleden papier-maché.

Eigenlijk begon het gewoon puur door te experimenteren. Mede door het feit dat er een recycle-aspect in zit en ik iets met dat papier van de krant wilde doen. Later wandelde ik een keer voorbij een galerij in Brugge van Stéphane Halleux. Zijn werk vond ik geweldig en heeft me toen geïnspireerd om ook combinaties te maken met andere materialen.”

 

Je maakt zelf de associatie tussen papier-maché en de kleuterklas, maar een beetje speurwerk laat zien dat het in de 19e eeuw zelfs tot aan de koningshuizen gewaardeerd werd. Wat is er gebeurd met het imago?

“Inderdaad, tijdens de renaissance maakten ze er zelfs koetsen van. Ik denk dat het tegenwoordig wat pietluttig wordt behandeld. Voor veel mensen blijft het typisch iets van de kleuterklas. Er is wel een opmars in de recyclekunst, maar wanneer mensen enkel oude conservenblikjes nemen en daar vier schroefjes met kurken aan doen, maakt het wel tot een probleem.

In Limburg is er niet echt een community, maar ik zie wel veel gelijksoortige kunst op Instagram. Mijn mannetjes zijn nog vrij basic, maar Melanie Bourlon en Valerie Jouandon gaan er bijvoorbeeld nog veel verder in en maken zelfs sculpturen van een olifant.”

​
 

Hoe ziet het creatieproces van je sculpturen eruit? 

“Er zit niet een heel verhaal of inspiratie achter, het is meer iets dat in me opkomt. De voorwerpen spreken tot me en daarmee probeer ik iets te boetseren. Het begint als ik iets tegenkom op een rommelmarkt of via via waar ik iets in zie. De creatie gebeurt dan gaandeweg en in mijn achterhoofd komt er ondertussen een verhaaltje bij.”

​
 

Je zegt dat je mannetjes ‘recht uit de geschiedenis lijken te komen’. Wat is de connectie tussen je interesse in geschiedenis en je kunst?

“Uiteindelijk zijn die mannetjes een beetje steampunk; dat soort alternatieve verhalen vind ik geweldig. Ik lees ook graag over geschiedenis en geschiedkundige romans. De kledingdracht van de jaren ’40 en ’50, maar ook de 19e eeuw van het British Empire vind ik fascinerend. Dat is onderbewust wel van invloed.

Vaak als ik een gebouw bezoek ben ik ook nieuwsgierig naar het verhaal erachter: wie heeft hier gewoond, wat is dit ooit geweest? Dat soort vragen laat ik ook graag in mijn sculpturen terugkomen. Ik wil mensen verbaasd laten zijn, laten zien dat ze iets aan de ene kant raar kunnen vinden maar ook vertrouwde elementen herkennen.”

 

Hoe heb je je eigen stijl gevonden?

“Ik ben eerst puur met papier-maché begonnen, geleidelijk aan ben ik voorwerpen erin gaan verwerken. Dat is zo geëvolueerd, maar een eigen stijl vind ik het moeilijk te noemen hoewel anderen zeggen dat deze mannetjes duidelijk door mij gemaakt zijn. Die ‘stijl’ is er dan onbewust ingekomen.

Wat ik nu wel probeer te doen is vooral om ze uiteindelijk te kunnen laten bewegen. Eerst deed ik dat met lichtjes, nu wil ik ze meer automatiseren. De volgende stap is het laten rijden en uiteindelijk wil ik ze ook wel bewegingen laten maken.”

 

Heb je inspiratiebronnen of voorbeelden?

“Tim Burton vind ik absoluut geweldig, ik ben ook zot van animatiefilms zoals die van Pixar. Iemand die daarnaast ook vaak terugkomt in het commentaar over de mannetjes is Panamarenko: hij maakt onder andere futuristische vliegmachines. Zijn werk zit wel in mijn onderbewustzijn en is een klein beetje een inspiratiebron, maar ook weer niet heel erg.”

​
 

Hoe zou je de wereld van jouw mannetjes omschrijven?

”Het is bovenal een alternatieve wereld. Het is niet zo dat er een verbindend thema is of dat al die mannetjes met elkaar te maken hebben. Op zich zijn ze uiteindelijk af zoals ze zijn, het verhaaltje vond ik eigenlijk gewoon leuk om erbij te zetten als mijn eigen interpretatie.

Ze mogen in ieder geval niet te perfect zijn. Er moet iets met ze mis zijn waardoor ze niet aan het normale maatschappelijke modelburgerschap voldoen. Eigenlijk moeten ze vooral een beetje hun eigen ding doen en gevoel volgen.”

​
 

Elk mannetje is uniek, maar ze hebben ook veel overeenkomsten met elkaar. Hoe heeft zich dat ontwikkeld?

“Dat is een beetje van onderop gekomen. De combinatie van objecten maakt uiteindelijk dat ze veelal vliegen. Nu ben ik ook bezig met een auto voor de verandering.

Tot nu toe is er altijd vanzelfsprekend een vervoersmiddel bij gekomen. Het grootste compliment is als kinderen op beurzen er weg van zijn, maar als zij vragen of de mannetjes kunnen bewegen is het frustrerend als ik steeds nee moet zeggen. Ze moeten dus iets kunnen doen, bijvoorbeeld met lichtjes, propellers of wielen.”

​
 

Hoe is recycling een belangrijk onderdeel van je sculpturen geworden?

“In het huis van mijn grootouders stonden veel oude voorwerpen. Toen zij overleden werd het huis afgebroken en de spullen afgevoerd naar een container. Dat vond ik zonde, zulke mooie apparaten met elk een eigen geschiedenis. Het is niet zo dat omdat iets niet meer werkt een stukje geschiedenis zomaar weggegooid kan worden. Toen heb ik die spullen mee naar huis genomen en is alles begonnen. 

De objecten krijgen natuurlijk wel een heel andere functie in de sculptuur. De oudere generaties zullen ze vaak in een andere context herkennen en de oude functie nog weten. Aan de andere kant zullen jongere generaties zich afvragen wat die objecten ooit waren. Het is mooi als er dan een ouder of grootouder bij staat waardoor er een gesprek over vroeger ontstaat.”

​
 

Heeft de coronacrisis invloed op jou en je werk gehad?

“Door corona had ik meer tijd om aan de sculpturen te werken, dat was positief. Voor de rest zijn de beurzen waarvan ik het leuk vind om op te staan allemaal uitgesteld of geannuleerd. Ik heb me verder niet echt door de crisis laten inspireren.”

 

Wat zijn je ambities voor de toekomst?

“De volgende stap is vooral het verder automatiseren, zodat de mannetjes zelf effectief kunnen bewegen.

Ik heb een kennis die geweldige cartoons en tekeningen maakt. In de toekomst zou het een droom zijn om de figuurtjes om te zetten in illustraties en van het bijbehorende verhaaltje een kinderboek te maken. Maar dat is nog heel ver weg. Een stopmotion- of animatiefilm zoals die van Tim Burton zou helemaal tof zijn, maar eerst eens die tekeningen.”

 

Nieuwsgierig naar meer? kijk dan op de website of social media van Vincent:

https://www.recyclepapermache.com/

https://www.instagram.com/recyclepapermache/

https://www.facebook.com/recyclepapermache/

Zijn werk zal dit najaar ook te zien zijn op de Prospects expo in Beringen.